جک کامپکت پنوماتیک
جک‌های کامپکت همان‌گونه که از نامشان مشهود است، جک‌هایی با طراحی فشرده جهت نصب در فضاهای محدود و کورس‌های عملکردی کم هستند.
یکی از دلایل اصلی محبوبیت جک کامپکت پنوماتیک این است که فضای بسیار کمی را اشغال می‌کند.
با وجود کوچک‌تر بودن ابعاد در مقایسه با جک چهار میل، عملکرد و نیروی حاصل از سیلندر کامپکت با سایز مشابه آن در جک چهار میل تفاوت ندارد.
این جک‌ها اغلب بر اساس استاندارد ISO 15524 طراحی و تولید می‌شوند.
بدنه جک‌های کامپکت به صورت یکپارچه از آلیاژ آلومینیوم اکسترود ساخته شده است.
طراحی بدنه پروفیلی جک کامپکت پنوماتیک به گونه‌ای است که موجب می‌شود تا این جک‌ها در برابر انواع ضربه‌ها مقاومت بالایی داشته باشند.
سوراخ‌های نصب جک و شیارهای نصب سنسور نیز در پروفیل بدنه جک در نظر گرفته شده است.
الیت پنوماتیک سنسور مناسب جهت جک کامپکت را با کد CS1-J عرضه نموده است.
(جهت مطالعه بیشتر درباره نحوه عملکرد سنسور جک پنوماتیک، مراجعه به مطلب مربوط به سنسور جک پنوماتیک توصیه می‌شود.)
مشخصات جک کامپکت
جک کامپکت پنوماتیک Elite از نوع عملکرد دو طرفه (Double Acting) می‌باشد.
در جک‌های دو طرفه، هم در حالت رفت و هم در حالت برگشت، پیستون یا شفت در حال حرکت است.
در این تیپ سیلندرها، فنر بازگرداننده به کار برده نمی‌شود، بلکه هوای فشرده باعث حرکت پیستون به صورت رفت و برگشتی می‌شود.
جک‌های کامپکت مجهز به سیستم ضربه‌گیر خودکار(Buffering System) می‌باشد.
انواع جک کامپکت از نظر نوع رزوه شفت
جک‌های پنوماتیک کامپکت بر اساس نوع رزوه شفت به دو دسته داخل رزوه (رزوه مادینه) و بیرون رزوه (رزوه نرینه) تقسیم می‌شوند.
هر کدام از این انواع دارای مزایا و معایب خاصی هستند که بسته به کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
1- جک‌های کامپکت با رزوه داخلی (Female Thread Type)
مزایا
- این جک‌ها به دلیل رزوه‌های داخلی، فضای کمتری اشغال می‌کنند و طراحی فشرده‌تری دارند.
- رزوه‌های داخلی کمتر در معرض آسیب‌های محیطی مانند گرد و غبار و سایش قرار می‌گیرند که این امر باعث افزایش طول عمر و دوام جک می‌شود.
- هم‌چنین، اتصال محکم‌تر و ایمن‌تری فراهم می‌کنند که در محیط‌های صنعتی حساس و فضاهای محدود بسیار دارای اهمیت است.
معایب
- نصب و جداسازی این جک‌ها به دلیل دسترسی کمتر به رزوه‌ها ممکن است پیچیده‌تر باشد و نیاز به دقت بیشتری داشته باشد.
***جک‌های سری SDA که طراحی شرکت ایرتک می‌باشند، متداول‌ترین تیپ جک کامپکت داخل رزوه محسوب می‌شوند.
2- جک‌های کامپکت با رزوه بیرونی (Male Thread Type)
مزایا
- این جک‌ها به دلیل رزوه‌های بیرونی، نصب و جداسازی سریع‌تری دارند و در کاربردهایی که نیاز به تنظیمات یا تعمیرات مکرر وجود دارد، مناسب‌تر هستند.
- در جک‌های با شفت بیرون دنده، دسترسی به رزوه نیز ساده‌تر است.
معایب
- رزوه‌های بیرونی در معرض آسیب‌های مکانیکی، گرد و غبار و رطوبت قرار می‌گیرند که ممکن است منجر به کاهش طول عمر جک شود.
- هم‌چنین، این نوع رزوه به دلیل اشغال فضای بیشتر برای فضاهای محدود کمتر مناسب است.
***جک‌های سری ADVU که طراحی شرکت فستو می‌باشند، رایج‌ترین جک کامپکت بیرون رزوه به شمار می‌روند.
علت استفاده بیشتر از جک‌های کامپکت با رزوه داخلی
در صنایع مختلف، به دلیل صرفه‌جویی در فضا، محافظت بیشتر از رزوه‌ها و استحکام و دوام بالاترِ این تیپ از جک کامپکت، نوع داخل رزوه محبوبیت بیشتری دارد.
این ویژگی‌ها باعث می‌شوند که جک‌های رزوه داخلی در محیط‌های صنعتی که نیاز به عملکرد مطمئن و طولانی‌مدت دارند، بیشترین استفاده را داشته باشند.
با توجه به رایج‌تر بودن تیپ داخل دنده، جک کامپکت الیت در طرح داخل دنده و در دو تیپ مگنت‌دار (SDA-S) و بدون مگنت (SDA) عرضه می‌شود.
نقشه ابعاد جک پنوماتیک کامپکت SDA
نقشه ابعادی قطعات صنعتی، یک نقشه فنی است که ابعاد و اندازه‌های دقیق قطعات و اجزای مختلف یک محصول یا سازه صنعتی را نشان می‌دهد.
این نقشه‌ها به تولیدکنندگان، طراحان و مهندسان کمک می‌کنند تا قطعات را به درستی طراحی، تولید و مونتاژ نمایند.
در یک نقشه ابعادی، ابعاد، اندازه‌ها، شکل‌ها، جزییات فنی و سایر اطلاعات مورد نیاز برای ساخت و استفاده از قطعه نمایش داده می‌شود.
این نقشه‌ها به وسیله نمادها، خطوط، ابعاد، توضیحات و سایر عناصر گرافیکی نمایش داده می‌شوند.
در قطعاتی مانند جک پنوماتیک که دارای تنوع سایز می‌باشند، جدول ابعاد نیز به همراه نقشه آورده می‌شود.
با استفاده از کاراکترهای روی نقشه (که هر یک به صورت قرادادی نمایشگر یکی از ابعاد قطعه می‌باشند) می‌توان ابعاد دقیق قطعه را در هر سایز محاسبه نمود.
اهمیت استفاده از نقشه فنی جک پنوماتیک
استفاده از نقشه‌های فنی قطعات صنعتی در فرآیندهای طراحی، تولید و کنترل کیفیت بسیار دارای اهمیت است.
این نقشه‌ها به تضمین دقت و سازگاری قطعات با استانداردهای صنعتی کمک می‌کنند و برای جلوگیری از خطاها و اشکالات در روند تولید بسیار مفید هستند.
نقشه جک پنوماتیک حاوی اطلاعات دقیق درباره ابعاد جک از قبیل طول، عرض و ارتفاع بدنه، قطر و طول شفت و فاصله بین پیچ‌های روی بدنه می‌باشد.
علاوه بر این، سایز رزوه پیچ‌ها و پورت‌ها و سایز رزوه شفت جک هم از دیگر ابعاد کاربردی در نقشه ابعادی جک پنوماتیک محسوب می‌شوند.
سایز جک کامپکت Elite
جک‌های کامپکت در سایزهای 12 تا 100 میلی‌متر و با محدوده کورس 10 تا 100 میلی‌متر عرضه می‌گردند.
پورت ورودی جک‌های کامپکت در قطرهای 12 تا 16 سایز M5 و در قطرهای 20 تا 40 سایز 1/8 می‌باشد.
سایز پورت در قطر 50 و 63 سایز 1/4 و در قطر 80 و 100 سایز 3/8 می‌باشد.
دقت به سایز ورودی جک برای انتخاب فلوکنترل سرجکی مناسب برای آن جک ضروری است.
نکته قابل توجه در جک‌های کامپکت، اختلاف ابعاد جک کامپکت ساده و جک کامپکت مگنت‌دار است.
در سایر انواع جک پنوماتیک، وجود مگنت در داخل سیلندر امکان نصب سنسور بر روی بدنه را فراهم می‌کند و ظاهر و ابعاد جک در صورت نبود مگنت تفاوتی نمی‌کند.
اما در جک کامپکت پنوماتیک، ابعاد نوع ساده با مگنت دار تفاوت دارد و ارتفاع جک کامپکت مگنت‌دار در سایز مشابه، 10 میلی‌متر بیشتر از جک کامپکت ساده می‌باشد.
بنابراین، در سفارش‌گذاری این نوع جک دقت به ساده یا مگنت‌دار بودن جک مورد نظر از جهت جانمایی ابعاد سیلندر ضروری است.
جدول مشخصات فنی جک کامپکت SDA
ویژگی‌های جک کامپکت Elite
- قطر سیلندر: 12، 16، 20، 25، 32، 40، 50، 63، 80، 100 میلی‌متر
- کورس عملکرد: 10 الی 100 میلی‌متر
- فشار کاری 1~9 Bar
- دمای عملکرد: °c(70~5-)
- سنسور مناسب: CS1-J
- جنس بدنه: آلیاژ آلومینیوم با پوشش آندایز سخت
- نوع شفت: رزوه از داخل (مادگی)
- عملکرد دو طرفه (Double Acting)
- پیستون مگنت‌دار (SDA-S) و بدون مگنت
- شفت فولاد آلیاژی با پوشش کروم سخت
- قابلیت کار در محدوده دمای بالا °c(80~10-)
- مقاومت بالا به خوردگی
